2023 жылғы 15 наурызда сағат 11.00-де Орал қаласында БҚО ӨКК АӨК комитетінің төрағасы Т.М. Берекешевтің басшылығымен, БҚО ауыл шаруашылығы басқармасының өкілдерімен: ауыл шаруашылығы бөлімі басшысының м.а. – Кубиев Асылболат Тлекович, механикаландыру, мемлекеттік техникалық инспекция және ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу бөлімінің басшысы – Ситказиев Берик Маратович, ЖАО өкілдері, БҚО ӨКК АӨК комитетінің мүшелері және БҚО ӨК аудандық филиалдарының директорлары бірлесіп, Өңірлік кәсіпкерлер кеңесінің АӨК және тамақ өнеркәсібі мәселелері жөніндегі Комитетінің отырысы өтті.
Осы отырыстың күн тәртібінде мынадай мәселелер қаралды:
1. Экспорттық кедендік баж салығын енгізуге байланысты БҚО бойынша күнбағыс тұқымын сату мәселелері.
2. БҚО-да көктемгі егіс жұмыстарын жүргізу үшін арзандатылған дизель отынын бөлуге қатысты.
Күн тәртібіндегі бірінші мәселе бойынша БҚО ауыл шаруашылығы басқармасының өкілдері, БҚО АШТӨ өкілдері өткен жылы республика бойынша майлы дақылдардың жалпы алымы 3 млн. тоннаны құрағаны, бұл 2021 жылғы көрсеткіштен 25%-ға жоғары екені (2,4 млн. тонна) туралы баяндамамен сөз сөйледі. Оның ішінде күнбағыс бір жыл бұрынғы 1,0 млн.тоннаға қарағанда 1,3 млн. тонна (+30%) жиналды. БҚО бойынша 145 мың тонна май тұқымы жиналды, оның ішінде күнбағыс – 56,4 мың тонна (ҚР үлесі 4,3%). Бүгінгі күні облыстың НҚК-да 23,6 мың тонна күнбағыс (12,8%) сақтауда тұр. - Ведомствоаралық комиссияда (ВАК) бизнес өкілдерінің және «Атамекен» ҰКП-ның қатысуымен күнбағыс экспортына әкету бажын белгілеу туралы шешім қабылданды.
2023 жылғы 4 ақпаннан бастап ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – Сауда және интеграция министрінің 2023 жылғы 20 қаңтардағы № 35-НК бұйрығына сәйкес күнбағыс экспортына тоннасына 20% немесе 100 еуро мөлшерінде баж қолданылады. ҚР АШМ «Атамекен» ҰКП-мен бірлесіп, барлық облыстардан сатуға күнбағыс тұқымдарының (қалдықтарының) болуы туралы ақпарат сұратылды. Облыстың АШТӨ деректері бойынша бүгінгі күні сатуға 15,5 мың тонна күнбағыс бар.
Күн тәртібінің екінші мәселесі бойынша БҚО ауыл шаруашылығы басқармасының өкілдері, БҚО АШТӨ өкілдері 2023 жылы облыстың агроқұрылымдарымен 446,0 мың га (өткен жылдардағы көпжылдық шөптерді қоспағанда – 154 мың га) егу жоспарланғанын хабарлады, оның ішінде: дәнді және дәнді-бұршақты дақылдар – 238,4 мың га, майлы дақылдар – 163,5 мың га, жемшөп - 34,5 мың га, картоп - 4,2 мың га, көкөніс-бақша дақылдары - 5,4 мың га.
Жыл сайын облысқа көктемгі егіс жұмыстарын жүргізуге жем-шөп дайындауды (шөп шабу) ескере отырып,шамамен 11-11, 5 мың тонна бөлінді.
Ағымдағы жылы ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігіне 13,5 мың тонна дизель отынын беру қажеттілігі туралы хат жолданды, оның ішінде ВПР жүргізуге – 6,5 мың тонна және шөп шабуға – 7,0 мың тонна.
Бүгінгі таңда Атырау МӨЗ-ден көктемгі егіс жұмыстарына - 6,5 мың тонна дизель отыны бөлінді (наурыз – 1 мың тонна, сәуір – 2,2 мың тонна, мамыр - 2,4 мың тонна және маусым – 0,9 мың тонна), ал жем дайындауға 7 мың тонна көлемі ҚР Ауыл шаруашылығы және ҚР Энергетика министрліктерінде қаралуда.
Ағымдағы жылы қардың аздығына және ерте көктемге байланысты қосымша агротехникалық іс-шаралар жүргізу, оның ішінде аршу, қосымша брондау, арамшөптерге қарсы қопсыту, химиялық шабу болжанады, бұдан басқа облыста өңдеу үшін 95 мың га бу жоспарланған. Жоғарыда көрсетілген қосымша іс-шараларды іске асыру үшін 3,3 мың тонна дизель отыны қажет.
Айта кетейік, Атырау мұнай өңдеу зауытынан Орал қаласына көктемгі егіс жұмыстарына бөлінген 6,5 мың тонна көлемінде арзандатылған дизель отынын жеткізу операторы болып «NEFTEK Operating» ЖШС анықталды. Орал қаласындағы мұнай базасынан сату бағасы 1 литр 211 теңге, АЖҚС станциясынан 1 литр 215 теңге, облыстың аудан орталықтарына жеткізу бағасы 1 литр 213 теңге.
Отырыс қорытындысы бойынша: БҚО ауыл шаруашылығы басқармасының өкілдері экспорттық кедендік баж салығын енгізуге байланысты БҚО бойынша күнбағыс тұқымын сату мәселелері туралы ұсынылған барлық ақпаратты ҚР АШМ-не жолдағанын атап өтті.
БҚО-да көктемгі егіс жұмыстарын жүргізу үшін арзандатылған дизель отынын бөлуге қатысты ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігіне облысқа 3,3 мың тонна көлемінде қосымша дизель отынын бөлу туралы хат дайындалуда.
Отырыстан кейін отырыс өкілдерінің дәстүрлі брифингі өтті.